Yaşar Kemal'ın Hak Etmediği Övgü
.
M.SALİH GEÇKEN
vanradikal@hotmail.com -
Yaşar Kemal'ın Hak Etmediği Övgü
Van'ın tarihi iz düşümünde hak ettiğinden fazla övülen ikinci kişi Yaşar Kemal'dir.
Van'a üniversite yapılma isteğini "Van'a tutturmuşlar bir üniversite. Dağ başına üniversite mi olur?"[1] gibi kırıcı ve küçümseyici bir tepkiyle o dönem Van’a üniversite kazandırmak için mücadele edenleri küçümseyen Yaşar Kemal, Nuh’un Gemisi adlı kitabında Vanlıları ve Van’da yaşayanları ultra argo ve ergen yaklaşımla aşağılamaktadır. Şapka yasağının devam ettiği dönemde Cumhuriyet Gazetesine gönderdiği yazılarla, dindar halkı ihbar etmektedir. Daha önce yazdığım için tekrara gerek görmüyorum.
Yaşar Kemal'ın kendi iddiasına göre 1951 yılında Akdamar Adası'nı yıkılmaktan kurtaran kişi olarak aktarsa da tarihi vesikalar öyle göstermiyor. Cumhuriyet Gazetesinde işe başladıktan sonra ismini Yaşar Kemal olarak değişen Kemal Sadık Gökçeli, basın dünyasına girdiği ilk yıl doğuya gelen ve Vanlılarını günlük yaşamını ultra kötü yazan 28 yaşındaki Yaşar Kemal, kendi iddiasına göre Akdamar Adasındaki kiliseyi de kurtarmıştır. Anlatılan hikâye böyle. Tarihi vesikalar Yaşar Kemal’in Akdamar Adasındaki kiliseyi yıkılmaktan kurtardı hikayesini doğrulamıyor. İsminin Hristiyan dünyasında bilinirliğine katkı sunacak bu hikaye çokta doğru gözükmüyor.
Yaşar Kemal, çok iddialı sözlerle, sözde kilisenin yıkımıyla ilgili; " Vali de çok iyi, şair bir kişiymiş ya EMİR ALMIŞ, hiçbir şey yapmıyormuş”[2] sözleriyle hiçte haz etmediği Menderes ve Demokrat Parti hükümetini hedefe koyar. Bir Vali’ye kim talimat verir? Tabi ki hükümet. En hafif yorumla, Demokrat Parti Akdamar Adasındaki kilisenin yıkılmasını istemektedir. Yani Menderes hükümeti Tarihi Hristiyan değerleri korumaktan aciz ya da tarihi Hristiyan değerlere karşıdır. Menderes hükümetini tüm Avrupa’da zor durumda bırakacak bir eylem söz konusudur. Kiliseyi kurtarma hikayesinden bu çıkıyor.
Menderes ve arkadaşlarının “İslam’a saygılıyız” tavrını eleştiren dönemin muhalefet partisi CHP, bu hikâye doğru olsaydı bunu kullanmaz mıydı? KULLANIRDI.
Yaşar Kemal’in çalıştığı gazete dahil DP’ye muhalifi tüm gazeteler bu haberi kullanmaz mıydı? KULLANIRDI.
Zamanın CHP Van Milletvekilleri bu iddia doğru olsaydı bunu kullanmaz mıydı? Dibine kadar kullanırdı.
CHP Van milletvekillerinin açıklamalarında böyle bir hikâye yok. TBMM’de bu konuyla ilgili konuşulan bir oturum yok. Gazeteler de bununla ilgili bir haber yok? (Araştırmalarımda rastlamadım)
İşin en vahim yanı, Akdamar Adasındaki kiliseyi yıkılmaktan kurtarmak için dönemin Milli Eğitim Bakan’ı Avni Beyi arayarak yıkımı durdurduğu yazılan Nadir Nadi, böyle bir şeyi hatırlamıyor.[3]
Hükümeti derinden sarsacak bir hikâye var. Sahiplenen yok. Hatırlayan yok. Haber yapan yok. Meclise taşıyan yok. Bu kadar yokluk arasında böyle bir hikâyenin de gerçeklikte olmaması gerekmez mi?
&
Akdamar Adasıyla ilgili en yoğun mücadeleyi veren kişi Gevaşlı Mehmet Feyyat’tır. CHP İstanbul senatörlüğü yapan Feyyat Van ve İstanbul’da Cumhuriyet Savcılığı yapmıştır. Demokrat Parti’ye öfkesi ve nefretiyle bilinen Gevaşlı Mehmet Feyyat Yaşar Kemal’in iddiasıyla ilgili tek bir cümlesi yoktur.
Van Eski Cumhuriyet Savcısı ve CHP İstanbul eski Senatörü Gevaş doğumlu Mehmet Feyyat, 1960’a kadar Akdamar Adasının sahipsiz kaldığını ve İşkirtli Agit Ağa isminde biri tarafından kullanıldığını belirtir. Agit Ağanın, hayvanlarını otlatmak için Akdamar Adasına kullandığını, söyleyen Feyyat, 1960’a kadar bunun devam ettiğini daha sonra Adanın hazineye devrinin sağlandığını aktarır. Akdamar Adasındaki tek sığınak kilisedir. Kiliseyi yıkarsan kar, yağmur, rüzgar, hayvan saldırısı dahil hayatını çekilmez kılarsın.
Milliyet Gazetesinden Hasan Pulur'un “… Bir Mehmet Feyyat var adaletsizliğe karşı mücadeleyi soluk alıp vermek gibi yaşam koşulu belirlemiş…” sözleriyle tanımladığı Mehmet Feyyat mücadele alanını şöyle tanımlar; "dincilerin çarığını yalayanlar, politikacılara alet olan sahtekârlar ve devleti temsil etmeyen insanlarla hukuksal mücadele vererek alay etmekle geçti." [4] mücadelesini bu sözlerle tanımlayan CHP İstanbul senatörü Feyyat, Yaşar Kemal’ın; “ Vali emir almış hiçbir şey yapamıyormuş" iddiası üzerinden Demokrat Parti’yi, Valiyi, sağ muhafazakâr kesimi doğramaz mıydı?
Selametle kalın.
